17 Νοέμβρη tagged posts

Η εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 έφερε στο προσκήνιο τα όνειρα και τις ελπίδες για ένα καλύτερο κόσμο, για ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, μέσα στη χούντα, μέσα στην πιο βαριά νύχτα της σύγχρονης ιστορίας. Αποτελεί τιμή για την κοινότητα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το γεγονός ότι αποτέλεσε το σύμβολο της εξέγερσης αυτής. Για όλους εμάς που διδάσκουμε στο Μετσόβιο αποτελεί πολύτιμη παρακαταθήκη και φάρο της πορείας μας το γεγονός ότι οι καθηγητές του ΕΜΠ, η Σύγκλητος και ο Πρύτανής του, αντιστάθηκαν θαρραλέα και αποφασιστικά στις απειλές της χούντας για διώξεις των εξεγερμένων φοιτητών, υπερασπιζόμενοι την ελευθερία του πανεπιστημίου και το άσυλο, που, σημειωτέον, αποτελούσαν βαθιές ηθικές αξίες, και όχι «νόμο». Κι όμως, παρά τις άμεσες συνέπειες σε κάποιους, ακολούθησαν τον δρόμο της συνείδησης και της αξιοπρέπειας, τιμώντας την έννοια του ακαδημαϊκού δασκάλου και γράφοντας και αυτοί δίπλα στους εξεγερμένους φοιτητές τους μια λαμπρή σελίδα της ιστορίας του ΕΜΠ.
Σήμερα, δυστυχώς, η Διοίκηση του ΕΜΠ όχι απλώς ακολουθεί κατά γράμμα το νεοθεσπισθέν αυταρχικό πλαίσιο στα πανεπιστήμια που στοχεύει στην εξαφάνιση κάθε συνδικαλιστικής δράσης, αλλά «πρωτοπορεί» στην προσπάθεια αυτή, είτε με την απόπειρα εισαγωγής μηχανισμού προληπτικής και «αυτόματης» διαδικασίας διώξεων σε φοιτητές, είτε με την πίεση για πειθαρχικές διώξεις προς τους κοσμήτορες. Και αν αυτοί αρνηθούν, μιας που κανένας νόμος δεν τους το επιβάλλει, αναλαμβάνει ο ίδιος ο Πρύτανης να φτάσει μέχρι τέλους τις διώξεις, όπως έκανε πρόσφατα στους συλληφθέντες φοιτητές και φοιτήτριες της Αρχιτεκτονικής, γεγονότα πρωτοφανή που δεν συμβαίνουν σε κανένα άλλο πανεπιστήμιο της χώρας.
Όμως, το πνεύμα του Νοέμβρη είναι εδώ και συνεχίζει να εμπνέει του καθηγητές του ΕΜΠ. Η πλειοψηφία των Σχολών του ΕΜΠ και της Συγκλήτου έχουν συλλογικά εκφραστεί υπέρ της άμεσης απόσυρσης των διώξεων των συλληφθέντων φοιτητών και φοιτητριών και κατά του αυταρχικού κατήφορου στο ΕΜΠ. Ο Σύλλογος των μελών ΔΕΠ, επίσης, έχει πάρει ομόφωνη απόφαση για την απόσυρση των κατηγοριών και την παύση των διώξεων...

Δεν είμαστε μόνο για να μετριόμαστε με τις δημοσιεύσεις μας. Δεν μας δίνουν αξία μόνο οι έρευνες που κάνουμε παρότι θεωρούμε πολύτιμο ότι πασχίζουμε να κινητοποιούνται από τις ανάγκες των πολλών και όχι από την επιθετική βουλιμία των λίγων. Νιώθουμε ότι πάνω απ’ όλα καθημερινά κρινόμαστε από την  κοινωνία και τους φοιτητές και τις φοιτήτριές μας. Εκεί μετριόμαστε.

Γι’ αυτό για μας το Πολυτεχνείο του 73 δεν είναι απλά μια ιστορική αναφορά, μια ευσεβής μόνο ανάμνηση παρότι και τέτοιες στάσεις έχουν τη σημασία τους σε εποχές σαν την δική μας που όλα ξεχνιούνται και όλα πλαστογραφούνται. Νιώθουμε το Πολυτεχνείο σαν να μας έπλασε. Σαν να μας πρόσφερε τη δυνατότητα και το χρέος μαζί να ζούμε και να δημιουργούμε σε ένα δημοκρατικό Πανεπιστήμιο. Ξέρουμε πως την ελευθερία, τη συνεργατικότητα και την κοινωνική στράτευση στη δημοκρατία πρέπει να την κερδίζουμε κάθε μέρα. Απέναντι σε εκείνους στους οποίους ελευθερία σημαίνει την ανεμπόδιστη εκμετάλλευση ανθρώπων και της φύσης, συνεργασία σημαίνει την υπαγωγή της εργασίας στους στόχους της κερδοφορίας, και δημοκρατία σημαίνει να λες τη γνώμη σου αρκεί να μην ξεφεύγεις από τις επικρατούσες νόρμες.

Το Πολυτεχνείο του 73 πράγματι μας έφτιαξε. Σ’ αυτό χρωστάμε τη δύναμη του Δημόσιου Πανεπιστήμιου να αντιστέκεται και να δημιουργεί. Σ’ αυτό χρωστάμε την προσωπική μας και τη συλλογική μας στράτευση στην υπεράσπιση της Ανώτατης Παιδείας ως δημόσιο αγαθό. Σ’ αυτό χρωστάμε τον αέρα που αναπνέουμε ως δάσκαλοι, ως ερευνητές και ως ενεργοί πολίτες.

Όμως, χωρίς την ώθηση του αγώνα που κάποιοι και κάποιες έδωσαν εκείνες τις μέρες του Νοέμβρη ξέρουμε ότι οι καθημερινές μας προσπάθειες θα συναντούσαν ανυπέρβλητα σχεδόν εμπόδια. Το Πολυτεχνείο του 73 πράγματι μας έφτιαξε. Σ’ αυτό χρωστάμε τη δύναμη του Δημόσιου Πανεπιστήμιου να αντιστέκεται και να δημιουργεί. Σ’ αυτό χρωστάμε την προσωπική μας και τη συλλογική μας στράτευση στην υπεράσπιση της Ανώτατης Παιδείας ως δημόσιο αγαθό. Σ’ αυτό χρωστάμε τον αέρα που αναπνέουμε ως δάσκαλοι, ως ερευνητές και ως ενεργοί πολίτες. Κάποιοι και κάποιες από μας άλλωστε βρέθηκαν εκείνες τις μέρες εκεί, στην ταραγμένη έξαψη ενός αγώνα γεμάτου αισιοδοξία παρά τη σκοτεινιά των καιρών...

Πολλοί βιάζονται να κηρύξουν επίσημα το τέλος του εορτασμού της εξέγερσης της 17ης Νοέμβρη, συχνά με κροκοδείλια δάκρυα για το «χαμένο περιεχόμενό» της. Η σπουδή μάλλον δεν μαρτυρά τίποτε άλλο παρά ένα ευσεβή πόθο. Όμως ο Νοέμβρης επιμένει. Και το σύνθημά του «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία», μεστό, αφαιρετικό, δυνατό, παραμένει επίμονα επίκαιρο και ευθύβολο.

Τον πρώτο όρο του τρίπτυχου τον ζει στο πετσί της όλη η ελληνική κοινωνία με τους παγωμένους μισθούς, τον απογειωμένο πληθωρισμό, τις αυξήσεις στο ηλεκτρικό και στη θέρμανση, την ανεργία στους νέους. Την ίδια στιγμή, η πολιτική αντιμετώπισης του προβλήματος από την κυβέρνηση εξαντλείται σε διαδικτυακές εφαρμογές (που σε συμβουλεύουν να φτάσεις στα… Γαυγάμηλα για να  βάλεις φθηνή (;) βενζίνη) και «καλάθια του νοικοκυριού» που μετατρέπουν την καθημερινότητα σε σαφάρι για χαμηλές τιμές στα μακαρόνια Ν^ο 6.

Το δεύτερο όρο τον ζει στο πετσί της όλη η ακαδημαϊκή κοινότητα. Προϋπολογισμοί Ιδρυμάτων που εξακολουθούν να βρίσκονται σε επίπεδα του 1/10 σε σχέση με τους αντίστοιχους «προ κρίσης». Αίθουσες διδασκαλίας υπό την απειλή του… κατακλυσμού στην πρώτη βροχή και σε συνωστισμό  που θυμίζει τρένα του τρίτου κόσμου, παραλίγο με τραγικές συνέπειες στο ΑΠΘ. Ουρές φοιτητών για σίτιση που ξεπερνούν τη μία ώρα αναμονής, για ένα πιάτο φαΐ στην κυριολεξία. Η παιδεία για όλους γίνεται παιδεία έναντι αντιτίμου, παιδεία για τους έχοντες και κατέχοντες.

Για τον τρίτο όρο, θα περίμενε κανείς η μεταπολίτευση να το είχε λύσει, τουλάχιστον σε θεμελιώδη δικαιώματα. Κι όμως η μεγάλη κατάκτηση του ασύλου, γέννημα της εξέγερσης ποτισμένο με αίμα, λοιδορείται, απαξιώνεται και πετιέται (θεωρούν) στον κάλαθο των αχρήστων. Αντ’ αυτού επιχειρείται η μόνιμη στρατοπέδευση των αστυνομικών δυνάμεων εντός των πανεπιστημίων. Τι προσβολή για την εξέγερση του 73… Την ίδια ώρα, παρακολουθούμε ενεοί να αποκαλύπτεται ένα δυσώδες (παρα)κρατικό δίκτυο παρακολουθήσεων, με αιτιολόγηση ακόμη πιο σκοτεινή και από την ίδια την πράξη...